1844 Tweede verbouwing Johan Hendrik Zegers
Johan Hendrik Zegers bouwde in 1844 een vleugel aan de noordzijde identiek aan de in 1820 gebouwde zuidvleugel. De oude topgevel aan de noordzijde werd vervangen door een walmdak en de schouw uit 1564 werd verwijderd. Boven de grote ronde deurboog in de noordvleugel plaatste hij het jaartal 1844 en een deel van het wapen van Gerhard Adolph en Lucretia. Het andere deel, met het oorspronkelijke jaartal 1651, kwam boven de deurboog van de zuidvleugel. Boven de oude ingang van 1651 plaatste hij nu zijn eigen wapen. De zuidelijke schoorsteen in de zaal werd verplaatst zodat het geheel er symetrisch uitzag. Op de opmetingstekeningen van G.W. van Arragon uit 1941 is de nieuwe situatie te zien. De tekeningen tonen ook de bouwtechnische verandering van Heloïse Zegers. Tussen 1877 en 1882 liet zij een gedeelte van de zandstenen kruiskozijnen vervangen door Engelse schuiframen in zandstenen kozijnen. Bij de restauratie van Arnold van Heek werden de kruiskozijnen weer teruggeplaatst.
1820 Eerste verbouwing Johan Hendrik Zegers
Johan Hendrik Zegers brak de uitbreiding van 1660 af en bouwde in 1820 hiervoor in de plaats aan de zuidzijde een nieuwe vleugel, dienende als boerderij voor het beheer van zijn landgoed. Deze situatie is goed te zien op het kadastrale minuutplan getekend tussen 1820 en 1825.
1660 Tweede verbouwing Gerhard Adolph Bentinck
De tweede en grootste verbouwing van Gerhard Adolph Bentinck omvatte het hele terrein binnen de binnengracht, waardoor een binnenplein ontstond. Deze situatie word weergegeven op een tekening van Abraham de Haen naar een tekening van Abraham Meyling uit 1633. Aan de noordzijde werd een vleugel met een grote zaal gebouwd en aan de zuidzijde een gebouw waarvan de ovale ramen hergebruikt zijn in de huidige zijvleugels.
1651-1653 Eerste verbouwing Gerhard Adolph Bentinck.
De eerste uitbreiding van Gerhard Adolph Bentinck loopt tot de hoek van het huidige gebouw naast de huidige hoofdingang, waarboven Zegers in de negentiende eeuw zijn wapen heeft aangebracht. Boven die ingang stonden oorspronkelijk de wapens van Bentinck en Camont met het jaartal 1651. In de hoek is nog de vertanding te zien van het einde van de toenmalige westgevel. Aan de oostgevel zijn muurankers geplaatst met het jaartal 1653. Ook het torentje is in deze periode gebouwd, dat is te zien aan de afwerking van de stenen in de ontlastingboog boven de kruisvensters. De bouwstijl is gelijk aan die van de verbouwing van 1633.
In 1633 begon Everhard Bentinck met de eerste uitbreiding van het Huis. Hiervoor moest de boerderij het Thyhuis verplaatst worden. De bewoner Tijbeerent kreeg een andere plaats toegewezen, later genoemd 'de hovenierswoning op havezathe grond'. Het spieker kreeg een andere gevel met kruiskozijnen en muurankers met het jaartal 1637. De ingang kwam aan de westzijde; daarboven werd de wapensteen van het echtpaar Everhard Bentinck en Euphemia van der Marck geplaatst. In de deurkalf staat het jaartal 1633(7). Aan een bouwnaad in de westgevel van het huidige gebouw is is te zien tot hoever deze verbouwing doorliep. Er ontstond een evenwichtig huis met links en rechts twee kruisvensters en op de bovenverdieping vijf kruisvensters. Een vergelijkbare bouw is te zien op een tekening van Cornelis Pronk van de Havezate Boskamp bij Olst uit 1732. Ook het Cremershoes in Ootmarsum van 1658 vertoont vergelijkbare bouwelementen.
1564 Eerste adellijke bebouwing van de familie Moerbecke in Breklenkamp
Johan Moerbecke bouwde omstreeks 1564 een spieker tegen de boerderij het Thyhuis in Breklenkamp, die sinds 1410 in bezit van de familie Moerbecke was. In de huidige bibliotheek van het Huis zijn nog veel sporen van het spieker terug te vinden. De beschildering van het plafond dateert uit de tweede helft van de zestiende eeuw. Aan de noordzijde is een uitsparing voor de schoorsteen van de schouw zichtbaar. De fries van deze schouw met de wapens van Moerbecke en Van der Marck is nog in het huis aanwezig. Op de tekening van B. v.d. Wal uit 1941, gemaakt voor de restauratie, is in de kelder een fundering te zien voor de stookplaats van deze schouw. Samen met de nog aanwezige zware fundering kunnen we concluderen dat het spieker uit 1564 hier gestaan heeft; de oorsprong van het huidige Huis te Breckelenkamp. Een mooi nog bestaand voorbeeld van de combinatie boerderij-spieker is te zien in Westervoort, bij de havezate Hamerden. Het trapje naar het spieker is te vergelijken met het trapje naar de bibliotheek in het Huis te Breckelenkamp. De spiekers op de Scholtenhove in het aangrenzende Munsterland zijn naar hetzelfde model gebouwd. In Twente is verder het Huis Hengelo uit een dergelijk spieker ontstaan.
PERSBERICHT april 2012
Vanaf 10 april is het digitale archief van het Huis te Breckelenkamp openbaar. Een schat aan informatie over deze unieke voormalige havezate en zijn bewoners wordt dan voor iedereen toegankelijk. Zoals historische documenten met hun transcripts, voorzien van herkomst, historische context en andere informatie. En de vele afbeeldingen die er in en om het Huis zijn gemaakt. Wat er over het Huis is geschreven en uitgezonden door de media. En welke evenementen er plaatsvonden.
Circuli Westphaliae - kaart door Johann Baptiste Homann, 1761. Op de uitsneden hieronder staan de ligging van het Huis te Breckelenkamp en andere locaties van betekenis aangegeven.
Architecten tekening van de situatie in 1991 ten behoeve van de restauratie in de periode 1991-1994. Meer van deze tekeningen staan in de serie hieronder.
Architecten tekening van de situatie in 1941 ten behoeve van de restauratie in de periode 1941-1946. Een serie afbeeldingen van tekeningen uit deze periode staat hieronder. Grotere bestanden hiervan (PDF) onder "downloads."
Tekening links: